In september 2023 keurde de federale ministerraad het project van de Regie der Gebouwen goed om een studie op te starten rond drie nieuwe renovatiefases voor de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in Brussel. Ook de uitvoering van de werken voor de eerste fase werd goedgekeurd. De totale kostprijs wordt geschat op 30 miljoen euro.
Musea
De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België bestaat uit verschillende musea:
- Het gebouwencomplex in de Regenschapsstraat dat omvat :
- het Old Masters Museum,
- het Modern Museum,
- het Fin-de Siècle Museum.
- Het Wiertz Museum bevindt zich in de Vautierstraat in Elsene.
- Het Meunier Museum situeert zich in de Abdijstraat in Elsene.
- Het Magritte Museum bevindt zich aan het Koningsplein.
Geschiedenis
Al sinds hun oprichting in de achttiende eeuw hebben de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (KMSKB) hun uitvalsbasis in en rond de Regentschapsstraat in Brussel.
Door de jaren heen ondergingen de gebouwen verscheidene uitbreidingen, aanpassingen en renovaties.
Restauratieproject
De gebouwen van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in en rond de Regentschapsstraat zijn het onderwerp van een groot restauratieproject, dat zich over een lange termijn uitstrekt en in verschillende fases wordt aangepakt.
Fases 1, 2, 3, 4a en 4b
De eerste fase werd voltooid in 1979 en concentreerde zich vooral op de herinrichting van de inkomhal en de onthaaldiensten.
De tweede fase, die voltooid werd in 1984, betrof het “Forum”, de aangrenzende zalen en de galerijen op de verdieping.
De derde fase begon in 1999 en werd eind 2003 voltooid. De laatste vleugel van het voormalige Balat-paleis (Museumstraat nr. 7 en 9) en de hotels Gresham (art nouveau) en Argenteau (art deco) werden gerenoveerd en in het museum geïntegreerd. Tijdens deze fase, werd de binnenkoer omgevormd tot een overdekt patio en de koninklijke trap werd gerestaureerd.
Fase vier A, gerealiseerd tussen 2005 en 2006, betrof de renovatie en modernisering van de zalen bij de ingang van het museum voor het onthaal, het comfort en de begeleiding van de bezoekers.
Fase vier B, gerealiseerd tussen 2010 en 2017, betrof de volledige vernieuwing van het auditorium en van de Delporte-tentoonstellingszalen langs de Museumstraat.
Lees meer over deze eerste fases
Structurele vernieuwing van de daken
De Regie der Gebouwen vindt het zeer belangrijk dat de collectiestukken van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in de beste omstandigheden tentoongesteld kunnen worden.
In deze context werkt ze aan de vernieuwing van alle daken van het museumcomplex aan de Regentschapsstraat.
Bovendien worden bij acute problemen in samenspraak met het museum onmiddellijk punctuele herstellingen uitgevoerd.
Tussen 2017 en 2019 heeft de Regie der Gebouwen de renovatie van volgende daken gerealiseerd:
- Het dak van de patio (2017)
- De platte daken boven de Delporte-zalen (2017) - met de financiële steun van de Nationale Loterij.
- Het dak van de traphal Balat (2018)
- Het dak en de dakgoot van het Argenteau- en Greshamhotel (2019)
Vanaf 2025 is het de beurt aan de daken van de gebouwen ‘Extension”, Balat en Forum om gerenoveerd te worden (meer info in de fases 4c, 5 en 6).
Fases 4c, 5 en 6
Op vrijdag 1 september 2023 heeft de ministerraad het project goedgekeurd om de studies op te starten voor drie nieuwe renovatiefases voor de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, alsook de uitvoering van de eerste fase van werken. De totale kostprijs wordt geschat op 30 miljoen euro.
De werken van de eerste fase (4C) betreffen de twee bovenste verdiepingen met tentoonstellingszalen en het dak van het gebouw ‘Extension’ gelegen aan de Museumstraat, maar ook de herinrichting van de inkomhal die zich aan de Regentschapsstraat bevindt.
In dit kader zal de Regie der Gebouwen een Design & Build-opdracht lanceren en toewijzen via een mededingingsprocedure met onderhandeling. De planning voorziet de publicatie van het selectiedossier begin 2024 en de uitvoering van de werken van 2025 tot 2028.
De werken voor de twee volgende fases, die opnieuw aan de ministerraad worden voorgelegd en die na 2030 worden uitgevoerd, betreffen:
- Fase 5: de vernieuwing van het dak, de dakkoepels en de plafondstructuren onder de koepels van de gebouwen Balat en Forum.
- Fase 6: de renovatie van de tentoonstellingszalen op de bovenste verdieping van de delen Balat en Forum.
De werken voor deze twee fases lopen gelijktijdig.
Andere werken
Zaal 52
In 2018 heeft de Regie der Gebouwen zaal 52 (kleine Rubenszaal) gerenoveerd, ook bekend als de “wenende zaal” door een soort “traanvorming” op de muren.
Omdat de exacte oorzaak van die traanvorming niet gekend was, zocht de Regie der Gebouwen de afgelopen jaren naar een blijvende oplossing in samenwerking met specialisten van verfproducent SIGMA. De zaal werd opnieuw geschilderd met een speciaal procedé dat bestaat uit verschillende reinigingen en beschermende verflagen. Gezien de unieke problematiek, werd dat procedé alleen nog maar in zaal 52 gebruikt. De zaal kreeg ook een nieuwe vloerbekleding. De oude tapijttegels werden vervangen door een brandveilig vast tapijt.
Restauratie gevelpartij beeldentuin
Tussen 2012 en 2014 gaf de Regie der Gebouwen de lange gevelpartij die uitgeeft op de beeldentuin een grondige opknapbeurt. De gevels werden volledig gerestaureerd: ze werden gereinigd en pleisterwerk en voegwerk werden hersteld. Het buitenschrijnwerk en de metalen raamhekken werden opnieuw geschilderd. Om de bijzondere houten kroonlijsten met zinken ornamenten te restaureren werden de elementen voorzichtig ontmanteld, apart gereinigd en hersteld en teruggeplaatst. Ten slotte werden ook de bronzen beelden van de gevel gereinigd. Ze kregen een nieuw laagje beschermende was, zodat ze veilig zijn voor weer en wind.
Restauratie gevels
Tussen 2009 en 2011 zijn het schilderwerk van de gevels van het Paleis van Lotharingen, de koninklijke kapel, de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België en de Rubenszaal vernieuwd. Voor de vergulde elementen van het metaalwerk wordt bladgoud gebruikt. De beelden en het beeldhouwwerk zijn met speciale zorg behandeld en op ambachtelijke wijze gerestaureerd, zodat zij op een duurzame manier hun oude glorie terugkrijgen.
Technische fiches
Eigenaar: Belgische staat
Bouwheer: Regie der Gebouwen
Gebruiker: Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België
Dak en dakgoot Argenteau- en Greshamhotel
Aannemer: Orlando Fabrice SPRL
Realisatie werken: 2019
Investering: 144.000 euro (inclusief btw)
Dak traphal Balat
Aannemer: Orlando Fabrice SPRL
Realisatie werken: 2018
Investering: 319.000 euro (inclusief btw)
Zaal 52
Dak patio
Realisatie werken : 2017
Investering: ongeveer 400.000 euro (inclusief btw)
Platte daken Delporte-zalen
Realisatie werken : 2017
Investering: ongeveer 580.000 euro (inclusief btw) (met de financiële steun van de Nationale Loterij)
Fase 4B - Auditorium en Delporte-tentoonstellingszalen
Architectenbureau: CEREAU
Aannemers: Monument Vandekerckhove nv, Tevean nv, Axima
Oppervlakte complex:
Multifunctionele ruimtes : 615 m²
Auditorium: 2.558 m²
Delporte-zalen: 1.484 m²
Duur werken: 2010-2017
Investering:
Multifunctionele ruimtes en auditorium: ongeveer 8,9 miljoen euro
Delporte-zalen: ongeveer 1,6 miljoen euro
Fase 4A - Zalen op de begane grond en de ingang van het museum
Architectuur et ruwbouw
Studie: Cerau Architects Partners
Werken: n.v. Monument Vandekerckhove
Duur werken: juni 2005 – augustus 2006
Totale oppervlakte: 1 750 m²
Kostprijs der werken: ongeveer 6,2 miljoen euro
Fase 3 – Renovatie en integratie Museumstraat nr. 7 en 9 en hotels Gresham en Argenteau
Ontwerp : Cerau Architects Partners
Ruwbouw, eindafwerking, restauratie : Monument Vandekerckhove n.v. (Ingelmunster)
Salle della Faille : Bvba Nijs & Zonen
The Museum Shop : nv Ardicor
Duur werken: mei 1999 – eind 2003
Raming globale kostprijs : ongeveer 13,6 miljoen euro
Laatst gewijzigd in septembre 2023
