Mathieu Michel, Staatssecretaris voor Digitalisering, belast met Administratieve Vereenvoudiging, Privacy en met de Regie der Gebouwen: "Het Justitiepaleis in Brussel is een symbolische Belgische plaats. Het gebouw weer in ere herstellen is voor mij als Staatssecretaris van de Regie der Gebouwen een prioriteit. Naast het verwijderen van de stellingen, verdient ook het interieur van het Justitiepaleis mijn volle aandacht en die van mijn collega Vincent Van Quickenborne. Box-in-the-box is een belangrijke eerste stap in de renovatie van het interieur van het Brusselse Justitiepaleis. Het meerjareninvesteringsplan (PPI) voorziet voor de komende jaren 100 miljoen euro aan investeringen hiervoor. Hierdoor zullen de gerechtelijke diensten in Brussel in een moderne en goed beveiligde omgeving kunnen werken.”
Laurent Vrijdaghs, Administrateur-generaal en Voorzitter van het Directiecomité van de Regie der Gebouwen: “Er werden en worden heel wat werken uitgevoerd aan het Brusselse Justitiepaleis. De meest zichtbare en bekende zijn ongetwijfeld de renovatie- en restauratiewerken aan de gevels waarvoor momenteel de voorafgaande studies volop aan de gang zijn. Maar daarnaast worden er tal van andere inspanningen geleverd, waarvan de realisatie van de Box in the Box een mooi voorbeeld is. Met respect voor het oorspronkelijke uitzicht van het gebouw, werden er moderne en duurzame zittingszalen gerealiseerd.”
Vincent Van Quickenborne, vice-eersteminister en minister van Justitie en Noordzee: “De nood aan hoog beveiligde correctionele zittingszalen in Brussel was groot. Terrorisme, georganiseerde misdaadzaken zoals het SKY ECC-dossier en andere grote dossiers waarvoor het federaal parket bevoegd is, moeten hier allemaal behandeld worden. Door slechte beveiliging hebben in het verleden al meerdere verdachten kunnen ontsnappen. Daar komt hiermee verandering in. Box in the Box illustreert perfect hoe we justitie aan het hervormen zijn. We behouden wat goed is maar investeren ook in snelle, dynamische oplossingen voor de concrete noden op het terrein. Nu kunnen magistraten, gerechtspersoneel, betrokken partijen en iedereen die aanwezig is in de zittingszaal eindelijk in veilige omstandigheden werken. Dit is een van de basisvoorwaarden om rechtspraak sereen en menselijk te laten verlopen.”
Een betere beveiliging van het Justitiepaleis
Het project van Box in the Box kadert in de verbetering van de beveiliging van het Brusselse Justitiepaleis.
Eind 2018 werden er op dit vlak al grote stappen gezet door het creëren van afzonderlijke en beveiligde toegangen voor de bezoekers, personeelsleden, magistraten, advocaten en leveranciers. De toegang voor bezoekers werd bovendien voorzien van een scanstraat vergelijkbaar met die op luchthavens, waar hun spullen worden gecontroleerd en ze langs een metaaldetector moeten passeren.
Aparte circulatiewegen voor publiek, magistraten en gedetineerden
Een tweede stap is nu de creatie van de Box in the Box, een aaneengesloten geheel van 4 zittingszalen en bijhorende lokalen, waarbij de circulatiewegen voor het publiek, de magistraten en de gedetineerden strikt zijn gescheiden van elkaar en beveiligd zijn via een badgesysteem.
De Box in the Box werd geconstrueerd op en rond één van de binnenkoeren van het Justitiepaleis, aan de zijde van de Miniemenstraat.
Het publiek betreedt de zone van de Box in the Box via één enkele toegang, die uitgeeft op de “wandelgang” op niveau -1 van het Justitiepaleis, wat de controle vergemakkelijkt. In deze wandelgang zijn sanitaire blokken en wachtruimtes voorzien. De wandelgang geeft het publiek rechtstreeks toegang tot de 4 verschillende zittingszalen.
De magistraten hebben toegang tot de Box in the Box via een wandelgang die zich aan de andere zijde van de binnenkoer bevindt. Zij beschikken er over 4 raadzalen, sanitair en een kitchenette.
De gedetineerden hebben toegang tot de zittingszalen via een apart circuit.
Een combinatie van nieuwbouw, renovatie en restauratie
Op de binnenkoer waar de Box in the Box is opgetrokken, bevond zich oorspronkelijk een volume dat werd bijgebouwd in de jaren 1950-1960 en bestond uit allerlei opslagruimtes en lokalen voor het onderhoudspersoneel.
Deze lokalen werden afgebroken en de gevels rondom de binnenkoer die hierdoor vrij kwamen, werden vervolgens gerestaureerd.
De Box in the Box zelf is opgetrokken uit houtskeletbouw, die ter plaatse werd gemonteerd omdat het onmogelijk was om grote geprefabriceerde onderdelen tot op de binnenkoer te krijgen.
De aanpalende ruimtes aan de binnenkoer werden gerenoveerd en gerestaureerd. Zo werden de wandelgangen naar hun oorspronkelijke staat gerestaureerd, evenals één van de vier zittingszalen die deel uitmaakt van de aanpalende ruimtes van de binnenkoer.
Er waren ook aanpassingen nodig om de circulatiewegen voor de gedetineerden naar de zittingszalen te creëren.
Omdat het Justitiepaleis een geklasseerd historisch monument is, gebeurden alle werken in nauw overleg met de Directie Cultureel Erfgoed van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Herstel van daglicht
Door te kiezen voor houtskeletbouw, is de constructie van de Box in the Box omkeerbaar. Aangezien het gaat om een toevoeging aan een beschermd gebouw, is het immers belangrijk dat er steeds kan teruggekeerd worden naar de oorspronkelijke staat van het gebouw.
Langs de zittingszalen die grenzen aan de gevels van de binnenkoer, zijn lichtstraten geplaatst. Hierdoor moest er niet tegen de beschermde gevels worden gebouwd. De lichtstraten zorgen er ook voor dat er veel daglicht binnenvalt in de wandelgangen en de zittingszalen.
Ook door te zorgen voor niveauverschillen in de daken van de Box in the Box, wordt voor zoveel mogelijk daglicht gezorgd.
Comfortabele en hedendaagse zalen
De zittingszalen hebben elk een 30-tal plaatsen voor het publiek.
Voor de inrichting van de zalen werd gekozen voor natuurlijke en isolerende materialen. De ruimtes voldoen dan ook aan de geldende eisen rond thermische isolatie, luchtdichtheid en ventilatie.
Technische fiche
Eigenaar: Belgische staat
Bouwheer: Regie der Gebouwen
Gebruiker: FOD Justitie (correctionele zaken)
Studiebureau: Ma² Project - Metzger & Associés Architecture
Aannemer: Group Monument
Start van de werken: september 2018
Einde van de werken: februari 2022
Investering: ongeveer 5,2 miljoen euro (inclusief btw)
Meer info over de verschillende renovatie- en restauratiewerken in het Justitiepaleis
