Merksem
Vredegerecht Merksem
De federale Regie der Gebouwen rondde in december 2023 de renovatiewerken aan het Vredegerecht in Merksem af. Het pand dateert uit 1977 en werd op een duurzame wijze volledig gerenoveerd zodat de energieprestaties aanzienlijk verbeterd werden (zonnepanelen, groendak, regenwaterrecuperatie, isolatie, enzovoort).

Daarnaast verloopt de circulatie in het gebouw vlotter en is het gebouw toegankelijker gemaakt voor personen met beperkte mobiliteit.

Deze werken kaderen in het Nationaal Energie- en Klimaatplan (NEKP) van de federale overheid en de totale kostprijs van deze duurzame renovatie bedraagt 1,5 miljoen euro inclusief btw.

Mathieu Michel, staatssecretaris van de Regie der Gebouwen: “De duurzame renovatie van het Vredegerecht in Merksem is slechts één voorbeeld van ons engagement om de energie-efficiëntie van openbare gebouwen aanzienlijk te verbeteren. In het kader van het Nationaal Energie- en Klimaatplan (NEKP) heeft de Regie der Gebouwen ongeveer 1,5 miljoen euro geïnvesteerd om dit gebouw uit 1977 nieuw leven in te blazen. De werkzaamheden, die in december 2023 afgerond zijn, gaan verder dan een eenvoudige modernisering, door de nadruk te leggen op verbeterde toegankelijkheid en duurzaamheid. Energieverbeteringen, zoals de installatie van zonnepanelen, een groendak, regenwaterrecuperatie, isolatie en nog veel meer, maken dit project een concreet voorbeeld van ons streven naar een milieuvriendelijkere toekomst. Daarnaast gaat het project nog een stap verder door de toegankelijkheid van de gebouwen te optimaliseren voor personen met beperkte mobiliteit. De renovatie van het Vredegerecht in Merksem is opnieuw een voorbeeld van mijn streven om onze gebouwen inclusiever en duurzamer te maken. Andere Vredegerechten zullen volgen. Ik ben er bijzonder trots op dat de visie die we samen met het Directiecomité hebben uitgewerkt, er geleidelijk aan voor zorgt dat onze openbare gebouwen steeds milieuvriendelijker worden.”

Context van het project

Het pand van het Vredegerecht in Merksem dateert uit 1977 en het buitenschrijnwerk en de dakbedekking moesten vernieuwd worden. Om het gebouw klaar te maken voor de toekomst werd het grondig gerenoveerd.

Tijdens deze werken waren de diensten gevestigd in tijdelijke units op de parking. Ook de zittingen gingen door in die units. 

Zonnepanelen, groendak, condensatieketel, regenwaterrecuperatie, ledverlichting,…

De werken, die plaatsvonden van juni 2022 tot december 2023, omvatten een reeks verbeteringen van de energieprestaties: 

  • De gevels, het dak en de vloeren zijn geïsoleerd om de vereisten van een passief gebouw maximaal te benaderen.
  • Het buitenschrijnwerk is vervangen door een variant uit aluminium met thermische onderbreking en drievoudige beglazing. Aan de oostelijke, zuidelijke en westelijke gevels van het gebouw werd zonwerende beglazing geplaatst. 
  • Een nieuwe condensatieketel en een ventilatiesysteem met warmterecuperatie zijn geplaatst. Ook alle leidingen en radiatoren zijn vervangen. 
  • De elektrische installaties zijn vervangen en er is ledverlichting geplaatst. 
  • Fotovoltaïsche panelen zijn geïnstalleerd op het hellend dak.
  • Het rioleringsnet is vernieuwd waardoor regenwater gerecupereerd kan worden om de toiletten door te spoelen.
  • Een groendak en inrichtingen om de bestaande biodiversiteit te onderhouden zijn geplaatst. De hoogstammen zijn blijven staan en er zijn nectargevende planten toegevoegd. 
  • Installatie van een fietsenstalling en twee douches voor de medewerkers.

Betere interne circulatiewegen en toegankelijkheid

Ook de inrichting binnenin het gebouw werd aangepast om de circulatie van personen te verbeteren. Zo werd er een duidelijke scheiding gecreëerd tussen de openbare zones (inkomhal en toiletten voor bezoekers), de half-openbare zones (zittingszaal en lokaal van de pro deo-advocaten) en de zones voorbehouden voor de medewerkers (griffie en refter). 

De toegankelijkheid van personen met beperkte mobiliteit werd verbeterd door de toevoeging van rolstoeltoegankelijke publiekstoiletten, een rolstoeltoegankelijke balie, voldoende brede deuren, lage drempels, enzovoort.

Tot slot werd de veiligheid verbeterd door de installatie van een toezichtsysteem met camera’s en inbraakcontrole. Ook de brandveiligheid is aangepast aan de huidige normen. 

Duurzaamheid en circulair bouwen

Het project kadert in het NEKP van de federale overheid, dus verbeteringen van de duurzaamheid waren van cruciaal belang. De renovatiewerken zorgen voor grote verbeteringen van de energieprestaties en er werd zoveel mogelijk ingezet op circulair bouwen

Zo werd bijvoorbeeld de arduinen plint van de gevel verwijderd, maar werd deze ook opnieuw gebruikt voor de oprit. Struiken en laagstammen die verwijderd werden tijdens de werken, werden verhakseld en opnieuw gebruikt als bodembedekker tegen onkruid tussen de nieuwe beplantingen. Bij de keuze van materialen werd bovendien ook rekening gehouden met de ‘grijze energie’: de hoeveelheid energie die nodig is om het te produceren.

Om woon-werkverkeer met de fiets aan te moedigen werden er ook twee douches en een fietsenstalling voorzien. 

Technische fiche

Eigenaar: Belgische Staat
Bouwheer: Regie der Gebouwen
Gebruiker: FOD Justitie - Vredegerecht
Aannemer: PIC Renodecor
Duur van de werken: juni 2022 – december 2023
Kostprijs: 1,5 miljoen euro inclusief btw