Het Europa-gebouw is de nieuwe hoofdzetel van de Europese Raad en van de Raad van de EU. In juni 2016 heeft de Belgische staat de eigendom van het gebouw en het terrein overgedragen aan de Raad van de Europese Unie. Op 16 januari 2017 was er al een eerste raadszitting.
Historiek
Sinds de inwerkingtreding van het Verdrag van Nice in 2002 worden de vergaderingen van de Europese Raad gehouden in het Justus Lipsiusgebouw, zetel van de Raad van de Europese Unie. Dit gebouw werd echter niet ontworpen om deze nieuwe functie te vervullen en werd te klein na de toetreding van nieuwe lidstaten. De Belgische regering stelde daarom aan de Europese Unie voor om gebouw A van de Residence Palace in te richten als haar zetel. Dit voorstel werd aanvaard in maart 2004. De Regie der Gebouwen trad op als bouwheer voor de uitvoering van het project. Ze stond in voor het afsluiten van studiecontracten, de analyse en de opvolging van de volledige studie, het verkrijgen van de nodige vergunningen, de toewijzing en de opvolging van de opdrachten voor de aanneming van werken.
Het modernere gedeelte uit 1965 en de ondergrondse parking werden ontmanteld. Het Justus Lipsius gebouw en het Europa-gebouw zijn via twee voetbruggen met elkaar verbonden. De Raad van de Europese Unie heeft de financiering van de werken voor haar rekening genomen.
Het Europa-gebouw kaapte in 2016 de eerste prijs weg in de categorie Business, offices and conference centers in de wedstrijd van het magazine The Plan.
Architectuur
Het opmerkelijke ontwerp van het Europa-gebouw verenigt oud en nieuw. Een glasconstructie sluit perfect aan op de art-decoarchitectuur van de Résidence Palace. Twee glazen wanden maken van het oorspronkelijke L-vormige gebouw een kubus, die van binnenuit verlicht wordt door een grote lichtgevende lantaarn. Het gebouw is een heus architecturaal landmark in hartje Brussel. Dankzij zijn lantaarn verandert het gebouw 's nachts in een baken van licht in de Europese wijk.
Het Europagebouw werd ontworpen om een moderne en veilige omgeving te bieden zodat de Raad van de Europese Unie flexibeler en efficiënter kan werken.
Duurzame ontwikkeling
In 2009 won het project de speciale editie van de Green Good Design Award. Een mooie bekroning, omdat duurzame ontwikkeling centraal stond bij het project. Het dak werd voorzien van zonnepanelen en voor het sanitair in het gebouw wordt een systeem voor opvang en opslag van regenwater gebruikt. De verlichting, de temperatuur en de vochtigheid in het gebouw worden geregeld door een energiezuinig systeem.
De buitengevels bestaan uit een patchwork van houten raamkozijnen, die gerecupereerd werden op werven in de hele Europese Unie. Ze getuigen van de culturele diversiteit in de Europese Unie en zijn een mooi staaltje van duurzame ontwikkeling en van het hergebruik van materialen.
Nieuwe ruimten
Elk gedeelte van het gebouw heeft een ander doel:
- In de “lantaarn” vinden er vergaderingen plaats van de lidstaten alsook bilaterale en multilaterale topconferenties.
- In het gerestaureerde gedeelte van de Residence Palace bevinden zich de kantoren van de delegaties van de lidstaten van de EU en van de voorzitter van de Europese Raad.
Het gebouw telt drie conferentiezalen, tien vergaderzalen, ongeveer 250 kantoren en voorzieningen voor de pers. Het heeft 3750 ramen en 374 ledbuizen om de lantaarn te verlichten.
De belangrijkste fasen van het project
- 2004: de Europese Raad aanvaardt het voorstel van België betreffende de site van de Residence Palace voor het optrekken van een nieuw gebouw dat zal moeten voldoen aan de behoeften die resulteren uit het Verdrag van Nice en de uitbreiding van de EU.
- Augustus 2004: de Europese Raad schreef met de hulp van de Regie der Gebouwen een Europese architectuur- en engineeringwedstrijd uit.
- September 2005: het consortium “Philippe Samyn and partners architects and engineers, lead and design partner, Studio Valle Progettazioni, architects, Buro Happold, engineers” haalt de opdracht binnen na een architectuurwedstrijd.
- Maart 2007: goedkeuring van een voorontwerp
- Nov. 2007 - Okt. 2008: de constructies uit de jaren ‘60 worden afgebroken en de asbestverwijderingswerken worden uitgevoerd.
- Maart 2008: De Belgische Staat en de Raad ondertekenen de definitieve overeenkomst over het beheer van het project.
- Juni 2010: de opdracht voor de bouw van het nieuwe gebouw (nieuwbouw + renovatie/restauratie van blok A) toe aan de tijdelijke handelsvennootschap Interbuild NV en Cegelec NV.
- Vanaf december 2008 tot juli 2011: fase van de infrastructuurwerken.
- September 2011: de eigenlijke constructie van het gebouw gaat van start.
- Eind juni 2016: de Belgische overheid draagt het gebouw over aan het secretariaat van de Raad.
- Januari 2017: organisatie voor de intrek van het merendeel van de diensten en delegaties.
Technische fiche
Gedelegeerd bouwheer: Regie der Gebouwen
Studieteam: Arch. & Ing. Philippe SAMYN and PARTNERS architects & engineers, (Lead and Design partner), Studio Valle Progettazioni architects, Buro Happold Ltd. Engineers.
Aannemers: Riva & Mariani, G&A, De Meuter nv, S.M. Valens nv – Les Entreprises Louis De Waele nv, THV Interbuild nv – Cegelec nv
Duur werken: 2007-2016
Aannemingen: AGC Glass Europe, Beddeleem, Cevan Industries, Giroflex, PLAY AV, Schneider Electric
Oppervlakte: 70 646 m²
Alle beelden van het gebouw: © Philippe SAMYN and PARTNERS architects & engineers, LEAD and DESIGN PARTNER. Philippe Samyn and Partners architects & engineers, Studio Valle Progettazioni architects, Buro Happold Limited engineers.
Laatst gewijzigd op 20 september 2017.