Het Masterplan III: Detentie en internering in humane omstandigheden, dat op 18 november 2016 werd goedgekeurd, voorziet de bouw van een forensisch psychiatrisch centrum (FPC) voor 120 personen in Aalst.
Het geactualiseerde Masterplan III voor de prioritaire projecten, goedgekeurd op 29 oktober 2021, voorziet in een eventuele uitbreiding van het centrum tot 180 personen.
Het gaat om een zogenaamd longstay-centrum, dat een antwoord biedt op de vraag naar gespecialiseerde opvang en verzorging voor uitbehandelde geïnterneerde patiënten met een blijvend hoog risicoprofiel. In het nieuwe centrum zouden zowel mannen als vrouwen opgevangen worden.
DBFMO-procedure
De Regie der Gebouwen zal dit project realiseren via een DBFMO-procedure, waarbij DBFMO staat voor Design, Build, Finance, Maintain en Operate. Dat is een publiek-private samenwerking, waarbij de Regie der Gebouwen op zoek gaat naar een privépartner die het ontwerp, de bouw, de financiering, het onderhoud en de uitbating van het centrum voor zijn rekening neemt. Bij DBFMO wordt er een geïntegreerd ontwerp gemaakt en wordt er vanaf het begin samengewerkt; met inbreng van de knowhow van elke partner.
In tegenstelling tot bij de forensisch psychiatrische centra van Gent en Antwerpen wordt in de nieuwe procedure van in het begin ook de uitbating opgenomen, om het ontwerp, de bouw, het onderhoud en de uitbating optimaal op elkaar af te stemmen.
Onderzoek naar geschikte locaties
Het onderzoek naar de meest geschikte locatie voor een Forensisch Psychiatrisch Centrum in Aalst loopt via de opmaak van een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP). Het GRUP zal de gekozen locatie wijzigen naar zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen. Het vormt de juridische basis waarmee de federale overheid nadien een vergunning kan aanvragen om het centrum te bouwen.
In 2021 voerde het Vlaams Departement Omgeving samen met de stad Aalst en de federale overheid een uitgebreid onderzoek naar 65 potentiële locaties.
Op 28 januari 2022 keurde de Vlaamse Regering de startnota goed voor de opstart van het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP), waarin vijf locaties naar voor werden geschoven die geschikt werden bevonden voor de inplanting van een FPC. Het ging om volgende sites:
- De site gelegen tussen de Biekorfstraat, Lindenstraat en de spoorlijn Aalst-Herzele (woonuitbreidingsgebied).
- De site Horebekeveld ten noorden van de woonwijk tussen Bosveld en de Botermelkstraat (woonuitbreidingsgebied).
- De site waar zich vroeger het bedrijf Gates bevond, tussen Zwalmkouter, Avaanstraat, Dokter Carlierlaan, E40 en de spoorlijn Brussel-Aalst.
- Het bedrijventerrein Siesegemkouter Noord
- Het bedrijventerrein Siesegemkouter Zuid
Van 15 februari 2022 tot en met 15 april 2022 kon iedereen via verschillende kanalen de startnota inkijken en inspraakreacties indienen.
Na deze publieke raadpleging werkte de Vlaamse overheid op basis van alle inspraakreacties en adviezen een scopingnota uit.
Uit het onderzoek naar inpasbaarheid en te verwachten milieueffecten kwam de site Gates in Erembodegem naar voor als meest geschikte locatie. De Vlaamse Regering nam op 7 juli 2023 kennis van de voorlopige onderzoeksresultaten om te komen tot een locatiekeuze.
Er werd een voorontwerp-GRUP opgemaakt voor de site Gates, waarbij de onderzoeken (milieubeoordeling, veiligheidsrapportage en ontwerpend onderzoek) verder werden afgewerkt.
Het voorontwerp-GRUP werd op 12 oktober 2023 besproken op een plenaire vergadering met alle adviesinstanties. Op basis daarvan werd het ontwerp-GRUP uitgewerkt.
Op 19 januari 2024 heeft de Vlaamse Regering dit ontwerp-GRUP voorlopig vastgesteld. Van 6 februari tot 5 april 2024 loopt hierover een openbaar onderzoek, waarbij de burger opnieuw kan reageren. Vervolgens worden alle reacties verwerkt door de Vlaamse administratie en wordt het plan eventueel aangepast. Nadien keurt de Vlaamse regering het plan goed.
Meer info op de website van het Vlaams Departement Omgeving
Planning van de DBFMO-opdracht
Parallel aan het zoeken naar een geschikte locatie, doet de Regie der Gebouwen beroep op een externe consultant om een DBFMO-contract op te stellen, de DBFMO-opdracht te lanceren en te begeleiden tot de gunning ervan aan een privaat consortium. Deze consultant, DLA Piper, heeft in 2022 zijn opdracht aangevangen.
De publicatie van de DBFMO-opdracht is voorzien ten vroegste midden 2024, deze is immers nauw verbonden met de lopende planprocedure.
Het FPC longstay Aalst is net als de FPC’s van Paifve en Waver een prioritair project voor deze regering.
Technische fiche
Eigenaar toekomstig FPC: Belgische staat
Bouwheer: Regie der Gebouwen
Eindgebruiker: Federale Overheidsdienst Justitie | Federale Overheidsdienst Volksgezondheid
Duur van de werken: ongeveer 2 jaar
Capaciteit: 120 plaatsen (met mogelijke uitbreiding tot 180 plaatsen)
Laatste wijziging in januari 2024.
