Op 1 oktober 2011 stelde de Regie der Gebouwen een nieuw gerechtsgebouw ter beschikking van de Federale Overheidsdienst Justitie. Het gerechtsgebouw is geïnspireerd op de hazelaar: die staat niet alleen op het wapenschild van de stad Hasselt maar was bij Germaanse volkeren ook de boom waaronder recht werd gesproken. De Regie der Gebouwen huurt het gerechtsgebouw voor een periode van 36 jaar.

De verschillende diensten van de Federale Overheidsdienst Justitie in Hasselt kampten al jaren met plaatsgebrek en lagen verspreid over de stad. De meeste van de gebouwen waren bovendien niet toegankelijk voor andersvaliden. Om die problemen op te lossen, werd beslist om de verschillende diensten te centraliseren op een gemakkelijk bereikbare plaats.

Na prospectie van de vastgoedmarkt bleek het project van de nv Hasselt Stationsomgeving de beste optie. Die vennootschap, die bestaat uit het Autonoom Gemeentebedrijf Hasselt en Euro Immo Star, organiseerde een wedstrijd voor de bouw van een multifunctioneel kantoorgebouw in de stationswijk. Het ontwerp werd toegewezen aan de architectengroep TWINS (Jürgen Mayer- a2o - Lens°ass).

De werken startten in oktober 2008 en duurden ongeveer drie jaar. Het gerechtsgebouw werd op 1 oktober 2011 ter beschikking gesteld. Alle diensten zijn verhuisd vanaf mei 2012. De Rechtsbibliotheek Limburg is in gebruik genomen op 1 oktober 2012.

Architectuur

Het gebouw werd ontworpen door de architectengroep TWINS, waarvan de Duitse architect Jürgen Mayer deel uitmaakt. Die is onder meer bekend van de spectaculaire herontwikkeling van het Plaza de la Encarnacion in Sevilla.

In 2015 viel het gerechtsgebouw van Hasselt in de prijzen op de A+ Awards, de architectuurprijzen van het onlineplatform Architizer. Het gerechtsgebouw kaapte de prijs van de jury weg in de categorie Gemeentelijke en overheidsgebouwen en politie- en brandweergebouwen. De A+ Awards worden uitgereikt door een jury van driehonderd professionelen, onder wie ontwerper Yves Béhar, curator van het MoMA in New York Paola Antonelli en architect Rem D. Koolhaas.

Geïnspireerd op de hazelaar

De opvallende vorm van het gebouw is geïnspireerd op de hazelaar. Die hazelaar staat niet alleen op het wapenschild van de stad Hasselt; bij Germaanse volkeren was het ook de boom waaronder recht werd gesproken. De dubbele verwijzing geeft het gebouw een grote symbolische waarde.

De metafoor is ook in het interieur duidelijk aanwezig. De publieke ruimtes zijn ingericht met takvormige tafels, en ook de ontvangstbalie is in dezelfde stijl. De vinyl vloerbekleding werd speciaal voor het project ontwikkeld en is geïnspireerd op een bladerdak, met dezelfde bruine kleurschakeringen. Achter de ontvangstbalie is een print geplaatst van een hazelaarblad, honderdmaal uitvergroot.

Het gebouw bestaat uit twee organische volumes: een torenvolume dat de skyline van Hasselt doorklieft en letterlijk en figuurlijk een oriëntatiepunt vormt in de stad en een horizontaal basisvolume dat verbinding zoekt met de nabije omgeving.

Gevel

De gevel van het gerechtsgebouw bestaat uit twee lagen, waarvan de buitenste volledig in hout is opgebouwd. Die houten structuur werd opgevuld met glas. Op sommige plaatsen zijn karakteristieke geperforeerde metalen platen geplaatst, waarvan het patroon doet denken aan de nerf van een blad. De houten structuur zelf lijkt dan weer op de takken van een boom. Het hout zal na verloop van tijd een natuurlijke grijsgroene kleur krijgen.

De binnengevel bestaat enkel uit glas. Tussen de twee lagen zijn passerellen voorzien om het onderhoud van de gevel te vergemakkelijken.

Indeling

Het hoofdgebouw (de sokkel) bestaat uit zes bouwlagen en bevat kantoren en zittingszalen, maar ook een politiepost en een ruimte uitgerust voor videoconferenties. De bibliotheek op het gelijkvloers is apart bereikbaar en wordt gedeeld door de Universiteit Hasselt en de gerechtelijke diensten. In het boomgebouw, twaalf verdiepingen hoog, zijn de administratieve diensten gehuisvest. Op de bovenste verdieping is een personeelsrestaurant met uitzicht over de stad.

De publieke en niet-publieke ruimtes zijn van elkaar gescheiden door een overgangszone die oranje is geschilderd. In die zone bevinden zich de technische installaties, sanitaire ruimtes, trappen en liften.

Het complex bevat een ondergrondse archiefruimte en staat bovenop een ondergrondse parking waarvan meer dan honderd parkeerplaatsen worden voorbehouden voor de gerechtelijke diensten. De rest van de parking is publiek.

Duurzaam bouwen

Duurzaam energiegebruik speelde een belangrijke rol bij het ontwerp van het gerechtsgebouw en zijn technische installaties. De dubbele gevel met een binnengevel uit glas, een buitenschil uit hout, geperforeerde panelen en glas zorgt voor transparantie en verzekert tegelijk een goed thermisch comfort voor de gebruikers. Binnenin is alles zo goed mogelijk geïsoleerd; het gebouw heeft een K-peil van 34.

Dubbele deuren en wanden en geperforeerde plafonds met absorberende isolatie zorgen voor een optimale akoestiek in het gebouw. In de zittingszalen zijn stoffen panelen voorzien, die ervoor zorgen dat in negen van de dertien zalen geen geluidsinstallatie meer nodig is.

Er is een performante condensatieketel geïnstalleerd en het klimaatplafond zorgt voor een energiezuinige verwarming en verkoeling. Verder is er een drycooler-systeem geïnstalleerd dat passieve koeling verzekert in de tussenseizoenen.

Daarnaast is er een automatische zonnewering. Het licht werkt met aanwezigheidsdetectie en past zich aan het daglicht. Een zonneboiler zorgt voor warm water.

Ten slotte ligt het gebouw vlakbij het station, zodat het gemakkelijk te bereiken is met het openbaar vervoer.

Welke gerechtelijke diensten zijn er gehuisvest?

In het gerechtsgebouw zijn de volgende diensten gehuisvest:

  • Hof van beroep Antwerpen (videoconferentie)
  • Arbeidshof Antwerpen, afdeling Hasselt
  • Auditoraat-generaal arbeidshof
  • Rechtbank van eerste aanleg
  • Parket van de procureur des Konings
  • Arbeidsrechtbank
  • Arbeidsauditoraat
  • Rechtbank van koophandel
  • Vredegerecht Hasselt I
  • Vredegerecht Hasselt II
  • Politierechtbank
  • Orde van advocaten
  • Dienst strafbemiddeling
  • Dienst slachtofferonthaal
  • Bibliotheek Justitie en UHasselt

Technische fiche

Eigenaar: privé

Bouwheer: nv SOHA (Stedelijke ontwikkelingsmaatschappij Hasselt)
(Hasselt Stationsomgeving + Euro Immo Star)

Architect: Architectengroep TWINS (Jürgen Mayer Head Office - a2o - Lens°ass)

Urban design en landscape architecture: West 8

Aannemer: tijdelijke handelsvereniging Hasaletum nv (Democo nv - Cordeel nv - Interbuild nv)

Huurder: Regie der Gebouwen

Eindgebruiker: Federale Overheidsdienst Justitie

Bouwheer parking: Hasselt Stationsomgeving

Eigenaar parking: privé

Uitbater parking: privé

Oppervlakte:

  • 20.763 m² bovengronds (kantoren, zittingzalen, bibliotheek, balie, vergaderzalen, refter)
  • 4.694 m² ondergronds (archiefruimte)
  • 3.384 m² ondergronds (privé-autoparkeerplaatsen)

Duur werken: oktober 2008-december 2011

 

Laatste wijziging op 27 februari 2017.