Leopoldsburg
Gevangenis

De gevangenis zal gebouwd worden op een voormalig legerterrein, gelegen in kwartier Reigersvliet in Leopoldsburg. Het terrein, dat oorspronkelijk eigendom was van Defensie, is ongeveer acht hectare groot en werd door de Regie der Gebouwen aangekocht.
De verlaten gebouwen die zich op de site bevinden, werden afgebroken en de grond werd gesaneerd door Defensie. 

Gedifferentieerd regime

Het Masterplan III: Detentie en internering in humane omstandigheden, dat op 18 november 2016 werd goedgekeurd, stelt voor Leopoldsburg een project voor dat een gedifferentieerd regime mogelijk maakt. De gevangenis in Leopoldsburg zal een strafhuis zijn, waarbij de gedetineerde van een ’medium’ (beperkt gemeenschappelijk) naar een ’low’ (open deur) regime kan evolueren.

Structuur van de gevangenis

Naast een cellulaire afdeling voor 312 gedetineerden met zijn nevenfuncties (onthaal- en bezoekerscomplex, medico-sociale afdeling, een administratieve en logistieke afdeling) zal de inrichting eveneens een strafuitvoeringsrechtbank huisvesten. Buiten de gevangenismuren zal er naast een parking ook een gebouw voor sociale tewerkstelling worden opgetrokken.

DBFM-procedure

De ministerraad gaf de Regie der Gebouwen de goedkeuring om het dossier verder uit te werken en om een DBFM-procedure te lanceren – waarbij DBFM staat voor Design, Build, Finance en Maintain. Dat is een publiek-private samenwerking, waarbij de Regie der Gebouwen op zoek gaat naar een privépartner die het ontwerp, de bouw, de financiering en het onderhoud van het centrum voor zijn rekening neemt. Bij DBFM wordt er een geïntegreerd ontwerp gemaakt en wordt er vanaf het begin samengewerkt; met inbreng van de knowhow van elke partner.

Een externe consultant, het consortium STIBBE-PWC, verleent juridische en financiële bijstand bij de bouw van de nieuwe gevangenissen in Leopoldsburg, Vresse-Sur-Semois en Verviers. Deze opdracht wordt uitgevoerd doorheen de volledige looptijd van de conceptfase en tot 5 jaar na de beschikbaarheidsdatum.

Stand van zaken

In oktober 2020 publiceerde de Regie der Gebouwen de overheidsopdracht voor de indiening van kandidaturen voor het ontwerp, de financiering, de bouw en het onderhoud van de toekomstige nieuwe gevangenis in Leopoldsburg.  

Vier consortia dienden een kandidatuur in. Alle vier de kandidaat-consortia werden weerhouden en uitgenodigd om tegen eind 2021 een eerste offerte met een concreet project in te dienen. De ingediende offertes werden begin 2022 geanalyseerd door een jury. Vervolgens vonden onderhandelingen plaats, waarbij er nog 3 consortia betrokken waren. 

Op 17 augustus 2023 heeft de Raad voor Vergunningsbetwistingen via een arrest deelgebied 6A van het Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP) onwettig verklaard. Zij deed dit in het kader van de omgevingsaanvraag voor de bouw van een nieuw recyclagepark, dat ook op het domein Reigersvliet is voorzien. Gezien het onwettig kader van deelplan 6a is hier opnieuw de voormalige gewestplanbestemming ‘militair gebied’ van toepassing, wat ook gevolgen heeft voor de vergunningen van de andere bouwprojecten die in dit deelgebied zijn voorzien, zoals de toekomstige gevangenis.

De provincie Limburg heeft beslist om een volledig nieuw PRUP op te starten voor het domein Reigersvliet. De startnota hiervoor werd op 20 november 2024 goedgekeurd door de deputatie. Tussen 9 december 2024 en 6 februari 2025 kan iedereen de nota inkijken en opmerkingen geven. Meer info op de website van de gemeente Leopoldsburg. 

Het verder verloop van de DBFM-procedure is afhankelijk van de evolutie van de procedure voor het PRUP.

Technische fiche

Bouwheer: Regie der Gebouwen
Eindgebruiker: FOD Justitie 
Consultants - juridische en financiële bijstand: consortium STIBBE-PWC
DBFM-consortium: nog te bepalen
Ter beschikkingstermijn: 25 jaar (daarna neemt de federale staat kosteloos de gevangenis over)
Oppervlakte site: 8 ha 
Capaciteit: 312 plaatsen
Duurtijd van de werken: 2 jaar

Laatste aanpassing in december 2024.