In 2025 voorziet de Regie der Gebouwen verschillende onderhouds- en beveiligingswerken aan de Leeuw van Waterloo in het kader van zijn tweehonderdjarig bestaan in 2026. Deze werken worden mogelijk gemaakt dankzij de financiering van de Nationale Loterij.
Context en stabiliteit
De heuvel waarop de leeuw staat, werd in 1826 kunstmatig aangelegd met leemgrond uit de omliggende terreinen. Hij is 41 meter hoog, heeft een diameter van 169 meter en vertoont een helling van 30 graden, wat dicht bij de hoek van inwendige wrijving ligt van de materialen waaruit de heuvel bestaat.
In februari 2024 toonden metingen in de doorgang een bijkomende verzakking van 2 cm ten opzichte van 2016. Deze verzakking van gemiddeld 2,5 mm per jaar vereist geen veiligheidsmaatregelen.
Tweehonderdjarig bestaan: Onderhouds- en beveiligingswerken
In het kader van het tweehonderdjarig bestaan van de Leeuw van Waterloo in 2026, voorziet de Regie der Gebouwen verschillende onderhouds- en beveiligingswerken op de site. Het gaat onder meer om:
- Het consolideren van de balustrades en de leuningen (trap);
- Het herstellen en stabiliseren van de waternetten;
- Het herstellen, of indien nodig vervangen, van de beschadigde of gescheurde treden;
- Het herstellen van de uitgeslepen voegen van de treden van de helling (trap) en de stenen van de sokkel;
- Het herstellen van de beschadigde of gescheurde stenen van de sokkel en zijn uitkraging bovenaan;
- Het dichten van de ruimte tussen de sokkel en het uitkijkplatform;
- Het onderzoeken en, indien nodig, herstellen van de leeuw;
- Het reinigen van alle elementen (uit steen, uit brons, enz.).
De uitvoering van deze werken, die mogelijk worden gemaakt dankzij de financiering van de Nationale Loterij, is voorzien in 2025.
Zuidkant: stabiliteitsstudie en meetcampagnes
Nadat een verzakking werd vastgesteld, voornamelijk langs de zuidkant, tussen het uitkijkplatform en de sokkel van de leeuw, zijn er verschillende studies en metingen uitgevoerd.
In 2010 heeft de Regie der Gebouwen een eerste meetcampagne uitgevoerd die bestond uit het plaatsen van 16 merkpunten aan de zuidkant en uit het opvolgen van de evolutie in de tijd aan de hand van maandelijkse metingen door een landmeter. Uit die campagne blijkt dat de punten niet bewegen en dat de heuvel dus stabiel genoeg is.
In 2016 heeft de Regie der Gebouwen een stabiliteitsstudie uitgevoerd, gevolgd door een tweede meetcampagne, die plaatsvond tussen september 2016 en augustus 2017. Er werden 16 meetpunten geplaatst op de helling en 2 meetpunten op de sokkel van de leeuw. Ook deze keer toonden de resultaten aan dat de Leeuw van Waterloo geen risico tot verzakking vertoont.
De onderzochte ruimte onder de sokkel van de leeuw is dus waarschijnlijk het resultaat van een verzakking die zich over een heel lange periode voordeed, maar die de stabiliteit van de hele heuvel niet opnieuw in vraag stelt.
Noordkant: werken en stabiliteit
In 1995 heeft de Regie der Gebouwen opeenvolgende herstellingen uitgevoerd, met behulp van micropalen en spuitbeton, in zones die aan de noordwestelijke en noordoostelijke kant van de heuvel lagen.
De helling werd toen verstevigd door stalen buizen met een diameter van 73 millimeter tot op een diepte van 15 meter in de bodem van de heuvel in te brengen en die vervolgens met gietmortel te injecteren. Daarna werden de uiteinden van de palen, op 1,2 meter van elkaar, verbonden met een wapening, met daarop nog eens spuitbeton.
Tussen 1999 en 2000 was er een tweede herstelling nodig na een ernstige verzakking aan de noordkant, tussen de trap en de noordwestelijke zone die eerder was hersteld. Daarvoor werd toen dezelfde methode gebruikt: het inbrengen en injecteren van palen van 15 meter en het wapenen met spuitbeton om de bovenkant van de palen te verbinden. Bovendien krijgt de behandelde zone ook afwateringsbuizen, die verbonden worden met een veiligheidsafvoer (zinkput).
Sinds de uitvoering van de twee verstevigingscampagnes hebben de behandelde zones niet meer bewogen.
Dossier geactualiseerd in juli 2024